توضیحات
هنر، زیبایی شناسی و مسئله رهایی
دپارتمان جامعه شناسی آکادمی شمسه
مدرس: دکتر آرش حیدری
آرش حیدری، مدرس و دارای دکترای جامعه شناسی از دانشگاه علامه طباطبایی، و عضو هیأت علمی دانشگاه علم و فرهنگ می باشد.
شرح دوره هنر، زیبایی شناسی و مسئله رهایی
این پرسش که «هنر به چه کار می‌آید؟» در افق‌هایی متفاوت قابل طرح است. طرح این پرسش از افقی مبتنی بر عقل ابزاری، که تنها چیزهایی را کارآمد می‌داند که در خدمت ایدئولوژی پیشرفت باشد، طبعاً نه پاسخ‌دادنی است و نه مشروع.
خرد ابزاریِ انسانی تک ساحتی که قوای متفاوت و کلیت چند وجهی حیات بشری را به یک بعد فرومی‌کاهد، نه درکی از زیبایی دارد و نه ارزشی فراتر از گونه‌ای کالا برای هنر و زیبایی‌شناسی قائل است.
اما اگر از افقی دیگرگون و در نسبت با حیات اجتماعی و انسانی، در کلیتش، این پرسش را دوباره طرح کنیم چگونه باید به آن پاسخ بدهیم؟
اگر به نسبت خیال‌ورزی و زندگی بی‌اندیشیم، آنگاه دربارۀ کار هنر می‌توانیم ایده‌هایی را پیش بکشیم. هنر و زیبایی‌شناسی نوعی عملِ خلقِ کردن هستند که خیالی نوپدید دربارۀ جهان می‌آفرینند.
هنر و زیبایی‌شناسی نوعی بازآرایی واقعیت‌اند در خدمت یا علیه زندگی. این بازآرایی می‌تواند در خدمت زندگی و جریان نو به نوشدنش قرار گیرد و یا ابزاری در جهت سرکوب زندگی باشد. از این رو، زیبایی‌شناسی و هنر نیز می‌توانند به ابزارهایی در جهت سلطه تبدیل شوند.
زیبایی‌شناسی و هنر با متصلب کردن جریان خیال‌ورزی برای زندگی بهتر، و یا تولید خیالی دربارۀ رهایی می‌توانند به کار زندگی و شادکامی نوع بشر بیایند، و یا به ابزاری در جهت ممتنع کردنِ ایدۀ رهایی تبدیل شوند.
اگر از این افق به نسبت هنر و زندگی اجتماعی بنگریم آنگاه می‌توانیم از نوعی سنجه برای نقد آثار هنری سخن بگوییم که بر محور میل درونی و امکان‌های خلاقِ هنر می‌گردد.
یک اثر یا فرم هنری در خدمت چه میلی است؟ مرگ یا زندگی؟ یک اثر یا فرم هنری چه خیالاتی را ممکن و چه خیالاتی را ممتنع می‌کند؟
تغییر جهان جز از طریق داشتنِ خیالی دربارۀ چیزی بهتر ممکن نیست. مسئلۀ گفتار حاضر این است که زیبایی‌شناسی و هنر چگونه در خدمت یا علیه خیال رهایی عمل می‌کند.
برخی از فعالیت‌های علمی دکتر آرش حیدری
تألیفات
- جرم شناسی نظریه و کاربست، نشر نارنجستان کتاب
- مسئله آلتوسر، نشر تیسا
- برآمدن ژانر خلقیات در ایران، نشر پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات
- واژگونه خوانی استبداد ایرانی، نشر مانیای هنر
ترجمه
- فصل نظریه و واقعیت، نشر تیسا
- نظریه و روش در علوم اجتماعی، نشرتیسا
- سورپرنانت، سلین، فروید: راهنمایی برای سرگشتگان، نشر یک فکر
مقالات
- دگردیسی معنایی دال استبداد و برآمدن گفتمان استبداد ایرانی، فصلنامۀ مطالعات فرهنگی و ارتباطات.
- فروید و آلتوسر: جنبه های جامعه شناختی روانکاوی. فصلنامه انجمن جامعه شناسی.
- دوگانه فرد/جامعه در اندیشه دورکیم: فردگرایی اخلاقی، فصلنامه انجمن جامعه شناسی ایران.
- روانشناسی، حکومتمندی و نولیبرالیسم، مطالعات جامعه شناختی.
- عشق، سوبژکتیویته، قدرت، فصلنامه جامعه فرهنگ رسانه.
- شرایط عشق: فلسفه یا روانشناسی گری؟ فصلنامه نقد کتاب اخلاق.
- شرحی انتقادی بر نظریه شبیه سازی با دیگری و بنمایه های فلسفی، جامعه شناختی و روانشناختی آن، دومین کنفرانس ملی جامعه شناسی و علوم اجتماعی، تهران.
نقد و بررسی‌ها
هنوز بررسی‌ای ثبت نشده است.